Ο δρόμος προς την ελευθερία

Επιβιβάζονται στη βάρκα. Είναι τόσοι πολλοί που δεν υπάρχει χώρος να κάτσεις. Ο ένας κάθεται πάνω στον άλλον. Μεταξύ τους και πολλά παιδιά και βρέφη. Η Ασιά κρατάει στην αγκαλιά της την κόρη της,  9 μηνών. Ψάχνει μέσα στο πλήθος για τον αδερφό της (ο άντρας, οι γονείς της και οι αδερφές της έχουν σκοτωθεί)· τον βρίσκει στην άλλη άκρη του πλοιαρίου να κάθεται δίπλα σε ένα αντρόγυνο που γνώρισαν όταν περάσαν τα σύνορα και στον Τούρκο που τους βοήθησε να κάνουν το ταξίδι.

Με δυο ρούχα σε μια πλαστική τσάντα (συγγενών, όχι δικά τους) και με ένα μωρό στην αγκαλιά, εκείνο το βράδυ μπήκαν στη Τουρκία. Εκεί συναντήθηκαν με ένα Τούρκο, ο οποίος τους υποσχέθηκε πως μπορεί να τους πάει στην Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας. Έπειτα, θα ήταν εύκολο, τους είπαν, να πάνε στις βόρειες χώρες της Ευρώπης.  Θα έπρεπε βέβαια να πληρώσουν 4 χιλιάδες δολάρια το άτομο και για το μωρό άλλες δυο. Λεφτά που μάζευαν χρόνια. Τους βοήθησαν βέβαια και κάποιοι συγγενείς, όσοι τέλος πάντων είναι ακόμα ζωντανοί. Μέρες περπατούσαν στη Τουρκία μαζί με άλλους συμπατριώτες τους. Οι άλλες γυναίκες την βοήθησαν πολύ · με αυτοσχέδια αιώρα, φτιαγμένη με ρούχα, κούναγαν επί ώρες το μωρό· μην κλάψει και προδοθεί η παρουσία τους.

Και τώρα είναι τόσο κοντά.. Το γαλάζιο του Αιγαίου την ηρεμεί, γαληνεύουν οι φριχτές αναμνήσεις του εμφυλίου. Οι θάνατοι, οι βομβαρδισμοί, οι εξαφανίσεις αγαπημένων, συγγενών, φίλων και γειτόνων. Νιώθει σχεδόν ελπίδα για το μέλλον της·, τι ξεχασμένο συναίσθημα! Κάτι όμως της διακόπτει τις σκέψεις. Πλοία του Ελληνικού λιμενικού τους πλησιάζουν από μακρυά. Προτού καταλάβει τι ακριβώς γίνεται, ακούει κραυγές και ουρλιαχτά από το πίσω μέρος της βάρκας. Ο Τούρκος έχει τρυπήσει το μεταφορικό τους μέσο και εξαφανίζεται βουτώντας στη θάλασσα. Νερό αρχίζει να πλημμυρίζει τη βάρκα, άνθρωποι πέφτουν στη θάλασσα, μάνες με τα παιδιά τους. Σφίγγει τη κόρη της στην αγκαλιά και ακολουθεί το πλήθος στο μπροστά μέρος . Το λιμενικό είναι ακόμα μακρυά. Θα προλάβουν; Ο αδερφός της που είναι; Το βάρος των ανθρώπων στο μπροστά μέρος της βάρκας επιταχύνει τη βύθιση. Σύντομα είναι μέσα στο νερό με την κόρη της. Το μωρό της κλαίει, ακούει και άλλα παιδιά να κλαίνε και γυναίκες να ουρλιάζουν. Η ίδια δεν ξέρει μπάνιο, προσπαθεί όσο μπορεί να κρατάει το κεφάλι του μωρού της έξω από το νερό. Πνίγεται, κρυώνει. Κάποιος τη σπρώχνει προς τα κάτω προσπαθώντας να κρατηθεί στην επιφάνεια. Η  κόρης της δεν είναι πια στην αγκαλιά της. Ουρλιάζει μέσα στο νερό και η παγωμένη θάλασσα σφυροκοπάει τα πνευμόνια της. Το τέλος. Βλέπει το σπίτι της, τους γονείς της, τον άντρα της. Βλέπει τη γειτονιά της όπως ήταν παλιά, ειρηνική και ήσυχη. Βλέπει γείτονες και συμμαθητές που χάθηκαν. Βλέπει τον άντρα της. Δυο χέρια τη τραβάνε βίαια πάνω σε ένα πλοίο. Δεν έχει ανάσα και δεν καταλαβαίνει τι της λέει ο σωτήρας της. Προσπαθεί να σηκωθεί να βρει τη κόρη της, τον αδερφό της. Μάταια, δεν μπορεί να κουνηθεί. Κοιτάζει γύρω της και βλέπει γνωστές φυσιογνωμίες, όχι όμως την οικογένειά της ή το φιλικό τους ζευγάρι. Πιο δίπλα μια μάνα ουρλιάζει το όνομα του γιου της. 

Σύντομα έφτασαν στη στεριά. Όσο της δίνανε τις πρώτες βοήθειες ρώταγε για το μωρό της και τον αδερφό της. Η νοσοκόμα της χαμογελούσε κουρασμένα αλλά καθησυχαστικά. Δεν καταλάβαινε τι της έλεγε. 

Το μωρό της νεκρό και ο αδερφός της αγνοούμενος.

Σκέψεις για το bullying

Ένα απόγευμα βρέθηκα σε μια παιδική χαρά. Ήταν ηλιόλουστη μέρα και υπήρχαν πολλά παιδιά, ηλικίας δημοτικού με τις μαμάδες τους, οι οποίες κάθονταν όλες μαζί στα παγκάκια, κάπνιζαν και συζήταγαν για τις ζωές τους. Τα παιδιά παίζανε όλα μαζί, τρέχανε και φωνάζανε. Τίποτα το αξιοπερίεργο, τίποτα που να σου τραβήξει τη προσοχή. Ώσπου είδα στην άκρη της παιδικής χαράς ένα μαύρο παιδάκι, στην ηλικία των άλλων, να παίζει μόνο του, δίπλα στην όπως κατάλαβα γιαγιά του. Τα μάτια του πηγαινοέρχονταν στα άλλα αγόρια που έπαιζαν. Με κοίταξε και του χαμογέλασα. Αυτό αναθάρεψε και άρχισε να κοπανάει τη τραμπάλα στο χώμα, ίσως για να με κάνει να γελάσω. Η γιαγιά του, που δεν μίλαγε Ελληνικά άρχισε να του φωνάζει. Αυτό συμμορφώθηκε αμέσως. Οι φωνές της γιαγιάς στη ξένη γλώσσα, όπως ήταν λογικό κέντρισε το ενδιαφέρον και τη προσοχή των παιδιών. Πήγαν τρέχοντας στη γιαγιά του παιδιού και άρχισαν να την κοροϊδεύουν, να παριστάνουν τις μαϊμούδες, να παίρνουν τα παιχνίδια του μικρού. Ενστικτωδώς κοίταξα προς την κλίκα των μαμάδων, οι οποίες είχαν πλήρη συναίσθηση του τι γίνεται, αλλά καμία δεν ήταν πρόθυμη να παρέμβει. Η εικόνα αυτή είναι άρρωστη.

Όταν ήμουν μικρή, στο σχολείο η δασκάλα μας είχε πει την συγκεκριμένη ιστορία: "Ο θεός έφτιαξε τη ζύμη και άρχισε να πλάθει τους ανθρώπους. Αφού τους έδωσε σχήμα, τους έβαλε στο φούρνο. Οι άνθρωποι που δεν ψήθηκαν αρκετά βγήκαν κίτρινοι. Αυτοί είναι οι Κινέζοι. Οι άνθρωποι που ψήθηκαν στη σωστή θερμοκρασία και στο σωστό χρόνο είναι οι άσπροι, όπως εμείς. Αλλά μερικούς ο Θεός ξέχασε να τους βγάλει έγκαιρα και κάηκαν. Αυτοί είναι οι μαύροι."

Κάθε μορφή κοινωνικού αποκλεισμού γεννιέται πρωτίστως στο σπίτι και έπειτα το αυγό εκκολάπτεται στη κλειστή κοινωνία του σχολείου. Ο λόγος; Η διαφορετικότητα και η πεισματική άρνηση αποδοχή της.  Το διαφορετικό δεν το καταλαβαίνουμε και μας απωθεί. Η  κοινωνία  μάς θέλει όλους ντυμένους με το ίδιο στυλ, παρόμοια συμπεριφορά, καταναλωτές ίδιων προϊόντων. Κάθε απόκλιση, έστω και ελάχιστη από την κοινωνικά αποδεχτή εικόνα και συμπεριφορά, καταδικάζεται και συντρίβεται. Παγκοσμίως υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά που δέχονται ψυχολογικό και σωματικό εκφοβισμό λόγω κάποιας διαφορετικότητας από το συνηθισμένο.

Ποια μπορεί να είναι η λύση; Μα φυσικά η σωστή ενημέρωση και πρωτίστως η ανθρωπιστική παιδεία. Σε μια τόσο σάπια κοινωνία (αρνητική πρωτιά σε ξυλοδαρμό γυναικών, βασανισμό ζώων και  bullying στην Ευρώπη), πρέπει επιτέλους να προνοήσουν οι φορείς και να υπάρχει σχετική  ενημέρωση στα σχολεία. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές πρέπει να είναι ενημερωμένοι και να αντιμετωπίζουν τέτοια φαινόμενα κατευθείαν, πριν προλάβουν να γιγαντωθούν. Οι γονείς να μην ενθαρρύνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, ούτε να μένουν αμέτοχοι. Η σιωπή είναι συνενοχή. Στο περιστατικό της παιδικής χαράς δεν έφταιγαν τα παιδιά, έφταιγαν οι γονείς.
Υπάρχουν και γονείς που όχι απλά στέκονται απαθείς σε τέτοια περιστατικά αλλά τα ενθαρρύνουν κιόλας, σε μια διαστρεβλωμένη αντίληψη πως ένα αγόρι μέσω της βίας που θα ασκήσει σε άλλους ανθρώπους, θα επιβεβαιωθεί και ως αρσενικό.  Δεν είναι λίγοι μάλιστα οι γονείς που προκαλούν τους γιους τους να είναι σκληροί και βίαιοι για να κερδίσουν την θέση του Α΄αρσενικού μέσα στην κοινωνική ομάδα του σχολείου. Επιπροσθέτως, τα κορίτσια συνηθίζουν να μειώνουν με ρατσιστικά σχόλια εμφάνισης τις συμμαθήτριές τους με σκοπό να αποκτήσουν ηγετικό ρόλο στη κλίκα.

Από την άλλη, συνένοχη είναι και η κοινωνία που αποσιωπεί τέτοια γεγονότα, για παράδειγμα στη Γαλακτοκομική σχολή Ιωαννίνων. Κανένας δεν μιλάει, κανένας δεν μπαίνει μπροστά να προστατέψει ένα θύμα. "Που να μπλέξουμε τώρα"; Ή "καλύτερα αυτός παρά εγώ". Μια κοινωνία φόβου θρεμμένη με λανθασμένα πρότυπα ανδρισμού, λανθασμένης αντίληψης επιβολής εξουσίας και ωχαδερφισμού. Μια κοινωνία που έχει μάθει να κρύβει τα σκουπίδια της κάτω από το χαλί και να προσποιείται πως δεν υπάρχουν.

Δεν υπάρχει πλέον- όχι ότι υπήρξε ποτέ- η δικαιολογία της άγνοιας. Εν κατακλείδι, η ιστορία επαναλαμβάνεται και δυστυχώς θα επαναληφθεί ξανά.



.